نکات پایه و کلیدی در اصول طراحی فضای سبز
مهم ترین نکته در اصول طراحی فضای سبز دانستن اطلاعات اولیه و پایه برای شروع کار است. اما برای شروع کار از کجا باید شروع کرد؟
این مقاله را بخوانید تا علاوه بر دانستن اصول طراحی فضای سبز، محوطه ای زیبا و آرامشبخش داشته باشید و خلاقیتتان بیشتر شود.
| اصل طراحی | توضیحات | مثال ها |
|---|---|---|
| تعیین نیازها | قبل از شروع هر کاری، باید نیازهای خود را از فضای سبز مشخص کنید. این نیازها می‌تواند شامل فضاهای بازی، باغچه، استراحتگاه و… باشد. | نیاز به فضایی برای بازی کودکان، پرورش سبزیجات، یا صرف وقت در طبیعت. |
| بررسی محل | شرایط آب و هوایی، جهت وزش باد، میزان نور خورشید و… را در نظر بگیرید. | انتخاب گیاهانی که با شرایط آب و هوایی منطقه سازگار هستند، طراحی نشیمن در محلی که از باد و آفتاب مستقیم در امان باشد. |
| ایجاد طرح اولیه | حتی طرح‌های ساده و دست‌کشیده هم به شما کمک می‌کنند تا ایده‌هایتان را بهتر شکل دهید. | ترسیم یک طرح ساده از باغچه با مشخص کردن مناطق مختلف. |
| یکپارچگی | ایجاد هماهنگی و ارتباط بین عناصر مختلف طراحی. | استفاده از یک نوع سنگ در مسیرها و دیوارها، تکرار یک نوع گیاه در بخش‌های مختلف باغچه. |
| توازن | ایجاد تعادل بین عناصر طراحی. می‌تواند متقارن یا نامتقارن باشد. | کاشت دو درخت یکسان در دو طرف مسیر ورودی (توازن متقارن)، استفاده از گیاهان با ارتفاع و رنگ‌های مختلف برای ایجاد توازن نامتقارن. |
| کنتراست و هارمونی | ایجاد تضاد بین عناصر برای جلب توجه و ایجاد هماهنگی بین آنها. | استفاده از گیاهان با برگ‌های تیره و روشن در کنار هم، ترکیب رنگ‌های مکمل در طراحی. |
| رنگ | رنگ‌ها می‌توانند احساسات مختلفی را منتقل کنند و به طراحی شما عمق ببخشند. | استفاده از رنگ‌های گرم برای ایجاد حس صمیمیت و رنگ‌های سرد برای ایجاد آرامش. |
| خطوط | خطوط در طراحی مسیرها، حصارها و سایر عناصر نقش مهمی دارند و می‌توانند به ایجاد عمق و جهت‌دهی به چشم بیننده کمک کنند. | استفاده از خطوط منحنی برای ایجاد حس نرمی و خطوط مستقیم برای ایجاد حس نظم. |
| مقیاس | تناسب اندازه عناصر با هم و با محیط اطراف. | استفاده از گیاهان کوچک در باغچه‌های کوچک و درختان بزرگ در فضاهای باز. |
| نقطه کانونی | ایجاد یک نقطه مرکزی که توجه را به خود جلب کند. | استفاده از یک مجسمه، آبنما یا یک درخت خاص به عنوان نقطه کانونی. |
نیازهای فضا را بشناسید
فهرستی از نیازهای مورد نظر خود تهیه کنید. آیا کودکی دارید که به فضای بازی نیاز دارد؟ آیا فضایی برای پرورش سبزیجات می خواهید؟ فضایی برای استراحت در محوطه چطور؟
چند طرح از محوطه ایده آلتان که در ذهن دارید، را روی کاغذ بیاورید. قاعده خاصی برای این مورد وجود ندارد و نیازی نیست برنامه ریزی حرفه ای و بی نقصی داشته باشید. این طرح به عنوان مثال می تواند حتی چند ایدۀ کوچک باشد.
این یک روش عالی برای شروع کار است. نیازی به طراحی اصولی نیست. فقط کافی است چند ایده در ذهن خود داشته باشید. می توانید به راحتی و بدون از دست دادن زمان زیادی، با این ایده ها بازی کنید.
درباره لوکیشن های مورد نظر فکر کنید
نمودارهای جغرافیایی وزش باد و تابش خورشید منطقه را بررسی کنید. شاید بخواهید یک نشیمن خارجی در قسمت غربی محوطه داشته باشید؛ اما ممکن است نور ظهر در این قسمت شدید باشد.
در نتیجه جای مناسبی برای احداث نشیمن خارجی نخواهد بود و در فصول گرم، تنها گرما نصیبتان می شود.
شاید مثلا در نقطه ای دیگر از محوطه، باد شدیدتر بوزد و باعث خاموش شدن آتشدان خارجی شود؛ در نتیجه آتشدان را در آنجا احداث نمی کنید. اینها نمونه ای از اشتباهات رایج در طراحی فضای سبز است.
بنابراین بایستی میزان تابش نور خورشید و وزش باد در تمام روزهای سال را در نظر بگیرید.
بنشینید و از چشم انداز لذت ببرید
با گذراندن زمان بیشتر در محوطه می توانید نیازهای طراحی را به راحتی پیدا کنید. پس وقت بیشتری در محوطه بگذرانید. خواهید دید آیتم هایی که قبلا، ممکن بود به ذهنتان نرسند، به سرعت شکوفا خواهند شد.
از کم شروع کنید
ممکن است در برنامه های تلویزیونی دیده باشید که در عرض سه روز یک محوطه خالی را تبدیل به باغی زیبا و پر از گل و گیاه می کنند. اما در نظر داشته باشید که آن ها متشکل از یک تیم حرفه ای هستند. شما در ابتدا می توانید حتی از کاشتن گل در مقاطع کوچک شروع کنید.
یک نقطه کانونی پیدا کنید
هر محوطه زیبایی یک یا چند نقطه کانونی دارد. این ساده ترین روش برای هر طراحی اولیه است. این نقطه کانونی می تواند یک تندیس، آبنما یا گیاه و درختی جذاب و چشمگیر باشد.
نقطه کانونی باید جایی باشد که چشم را از فاصله ای دور به خود جذب کند.اما نحوی قرار گیری این المان ها در اصول طراحی فضای سبز بسیار مهم است که در این باره در سایت Commercial Silk نقل شده است که:
a design can have one or even more than one focal point if required. These focal points can complement each other or compete where one can be the primary focal point and the rest one secondary. Ensure that you do not pile all the focal points in one section which will leave your interior design looking lopsided. Divide them so that you have a balanced space and let the viewer’s eye move around.
یک طرح در صورت لزوم می تواند یک یا حتی بیش از یک نقطه کانونی داشته باشد. این نقاط کانونی می توانند مکمل یکدیگر باشند یا با یکدیگر رقابت کنند که در آن یکی نقطه کانونی اولیه و بقیه یک نقطه ثانویه باشد. اطمینان حاصل کنید که تمام نقاط کانونی را در یک بخش جمع نکنید که باعث می شود طراحی داخلی شما کج به نظر برسد. آنها را طوری تقسیم کنید که فضای متعادلی داشته باشید و اجازه دهید چشم بیننده به اطراف حرکت کند.
روی مقیاس تمرکز کنید
این مرحله دشوارترین بخش برای طراحان مبتدی است، اما رعایت مقیاس در طراحی شما جلوه ای خاص به آن می بخشد.
مقیاس، شکل و رنگ گیاهان در مقابل ساختمان و باغچه و یا مسیرهایی که فرد را به فضای اصلی هدایت می کنند، بسیار حائز اهیمیت می باشند.
پذیرای تغییرات باشید
به جز مواردی که عمیقن آن ها را دوست دارید، در مورد آیتم هایی که به آن ها علاقه کمتری دارید و خارج از سلیقه شماست، صادق باشید. عناصری را کشف کنید که منعکس کننده سلیقه شما باشند.
ایرادی ندارد المان هایی را حذف کنید و به جای آن ها موارد جدیدی جایگزین کنید. صبر و حوصله رمز موفقیت طراحی فضای سبزی اصولی است.
مثلا اگر باغچه بزرگی دارید و حیوان خانگی یا کودکتان با راه رفتن در باغچه و سپس مسیر عبوری، آن را با ردپایشان گلی می کنند ، به راه حل های موقتی اعتماد کنید. مالچ پاشی و کاشت گیاهان پوششی با رشد سریع، راه حل چنین محوطه ای است.
در اینجا شما را با چند اصول پایه و مهم طراحی فضای سبز آشنا می کنیم.
یکپارچگی
یکپارچگی در محوطه سازی، شامل انسجام و تکرار یکی دیگر از اصول طراحی فضای سبز می باشد.
از تکرار عناصری مانند گیاهان و المان های دکوری و بعضن کاربردی، برای یکپارچگی در طراحی محوطه استفاده می شود.
انسجام و ثبات نیز برای ایجاد یکپارچگی در تطبیقِ المان های گوناگون محوطه، به منظور متحد کردنشان در کنار هم برای ایجاد یک هدف مشترک استفاده می شود.
توازن
توازن در واقع به معنی برابری است. در طول طراحی فضای سبز دو نوع توازن وجود دارد:
- توازن متقارن
- توازن نامتقارن
در توازن متقارن، طراحی دو سمت محوطه مشابه هم است؛ در حالیکه در توازن نامتقارن ترکیب طراحی با استفاده از عناصر مختلفی که تقریبن وزن و ارزش مشابهی دارند، توازن برقرار می شود.
کنتراست و هارمونی
کنتراست یا تضاد عناصر محوطه شما را برجسته تر می کند، در حالیکه هارمونی یا هماهنگی، به عناصر این ترکیب، کمک می کند یکدست و یکپارچه به نظر برسند.
عناصر متضاد در صورت قرار داشتن در کنار یکدیگر، توجه فرد را به خود جلب می کنند. کنتراست و هارمونی در استفاده از المان های هنری و رنگ های مکمل در کنار یکدیگر، به دست می آید.
رنگ
از دیگر اصول طراحی فضای سبز می توان به رنگ ها اشاره کرد.رنگ به محوطۀ شما روح می دهد.
رنگ های گرمی مانند قرمز، نارنجی و قهوه ای از نظر بصری، اگر در المانی به کار روند، آن را نزدیک تر نشان می دهند، در حالیکه رنگ های سردی مانند آبی و سبز از دید شما دورتر دیده می شوند.
از رنگ های آبی و سبز برای ایجاد پرسپکتیو استفاده می شود.
خطوط
خط مادر همه عناصر در طراحی محوطه محسوب می شود. خطوط در همه جا از ورودی و مسیر پیاده روی گرفته تا ساختار و چشم انداز کلی به کار می روند. از خطوط همچنین در ایجاد توهم بصری برای عمق و فاصله در برخی نقاط محوطه استفاده می شود.
تناسب
تناسب به اندازه عناصر در ارتباط با یکدیگر اشاره دارد. در میان قواعد کلی طراحی محوطه، تناسب بدیهی ترین مورد است؛ اما با این وجود هنوز هم نیاز به دقت بالا و برنامه ریزی اصولی دارد. باید مطمئن شوید که تمام عناصر محوطه از تناسب مناسبی برخوردار باشند.
با دانستن همه این موارد و دانستن اصول طراحی فضای سبز ، دست به کار شوید و برای محوطه خود فضایی آرامشبخش، زیبا و با طراوت خلق کنید. فراموش نکنید مجموعه طراحی فضای سبز آیسان خلیلی آذر در همه مراحل از مشاوره، طراحی و در نهایت اجرا همواره در کنار شماست.