رشته مهندسی فضای سبز
رشته مهندسی فضای سبز از رشته های دانشگاهی است که افراد مختلف می توانند با توجه به علاقه یا زمینه های اشتغال آن را برای ادامه تحصیل انتخاب کنند. رشته مهندسی طراحی فضای سبز از زیر مجموعه های رشته علوم تجربی است یعنی کسانی که در رشته علوم تجربی تحصیل می کنند از شرایط بهتری برای انتخاب این رشته در کنکور سراسری برخوردار هستند. کسانی که قصد انتخاب این رشته دانشگاهی را برای ادامه تحصیل در مقاطع مختلف دانشگاهی داشته باشند بهتر است قبل از هر اقدامی اطلاعات مختصری در مورد این رشته، دروس اختصاصی، دروس عمومی، بازار کار و آینده شغلی آن داشته باشند.
اهمیت فضای سبز در شرایط کنونی
امروزه گسترش شهرنشینی و زندگی صنعتی باعث افزایش آلاینده های محیطی شده است به شکلی که تاثیر بسیار مخربی بر اکوسیستم طبیعی می تواند داشته باشد. هر فرد برای آنکه با کمبود اکسیژن و مشکلات جسمی و روانی رو برو نشود نیاز به 2 تا 4 متر فضای سبز دارد.
در شرایط فعلی برای آنکه زمین و موجوداتی که روی آن زندگی می کنند با مشکل زیست محیطی مواجه نشوند می بایست ایجاد فضاهای سبز در محیط شهری و غیر شهری در اولویت کاری مسئولان کشورهای مختلف قرار گیرد.
رشته ی مهندسی احیای فضای سبز می تواند راهکاری مناسب برای پرورش تکنسین ها و مهندسین فضای سبز باشد تا با طراحی و اجرای انواع پارک های جنگلی و بوستان های مناسب به کاهش آلودگی فضاهای شهری کمک کنند.
برای تعدیل و کاهش هوای آلوده شهرها می توان از کاشت درختان در حاشیه خیابان ها، فضا سازی نقاط بلا استفاده شهرها و مناطق مسکونی استفاده کرد و شرایطی به وجود آورد که اکوسیستم طبیعی به شکل خودکار باعث کاهش آلودگی هوای فضاهای شهری شود.
رشته مهندسی فضای سبز می تواند مهندسین و تکنسین هایی آموزش داده و تربیت کند که با طراحی و اجرای انواع فضاهای سبز در اطراف منازل و سطوح وسیعتر یعنی در شهرها و حاشیه اطراف آن ها به حفظ اکوسیستم طبیعی کمک نمایند که این کار می تواند تاثیر مستقیم و غیر قابل انکاری در تنفس طبیعت و زمین داشته باشد.
رشته مهندسی فضای سبز چه حوزه هایی را در بر می گیرد؟
این رشته نقشه و طراحی اولیه فضاهای سبز مختلف شهری را بر اساس استانداردهای پذیرفته زیست محیطی انجام می دهد.
برای طراحی درست و اصولی فضای سبز دانش آموختگان این رشته باید با علم کشاورزی اعم از خاک شناسی، هواشناسی، چمن کاری، باغبانی، گل کاری و ... آشنایی داشته باشند تا بتوانند نوع مناسب گل ها و گیاهان مناسب و سازگار با شرایط آب و هوایی یک منطقه را مشخص کنند.
علاوه بر این دانش آموخته این رشته باید فردی با ذوق و هنرمند باشد و به طراحی و نقشه کشی علاقمند داشته باشد تا بتواند از گل ها و گیاهان زینتی در طراحی محوطه های مسکونی، اداری و تجاری به شکل مطلوب استفاده کند.
طراحی محوطه های سبز در فضاهای مختلف، متفاوت است. مثلا محوطه های سبز دانشگاهی، شهرک های مسکونی، حاشیه اتوبان ها، محوطه های صنعتی در مبحث طراحی یکسان نیستند و ذوق و سلیقه یک طراح ماهر و زبر دست می تواند زیبایی های دیداری آن را چند برابر کند.
دروس رشته مهندسی فضای سبز
دروس رشته مهندسی فضای سبز که در انواع دانشگاه های کشور تدریس می شود و دانشجو پس از گذراندن آن ها و گرفتن نمره مناسب می تواند مدرک تحصیلی کسب کند شامل دروس پایه، اصلی، تخصصی و عمومی می باشد.
همانطور که همه می دانند مدت زمان مجاز برای دریافت مدرک لیسانس در رشته های مختلف به ویژه رشته مهندسی فضای سبز حدود 4 سال برابر با 8 نیم سال یا ترم تحصیلی است.
البته باید توجه داشت که این مهلت بر اساس تبصره و قوانینی که از طریق وزارت علوم به دانشگاه ها و مراکز آموزشی ابلاغ می شود ممکن است تغییر نماید و این امکان برای دانشجو فراهم کند که تا زمان گذراندن و پاس نمودن تعداد واحدهای کارشناسی خود بتواند در چهارچوب قوانین دانشگاه به تحصیل ادامه دهد.
دروس پایه ای که دانشجو برای دریافت مدرک کار شناسی می بایست بگذراند شامل دروسی مثل ریاضیات عمومی، گیاه شناسی، اکولوژی، فیزیک عمومی، زیست شناسی، آمار و احتمالات، جامعه شناسی عمومی، آشنایی با کامپیوتر می باشد.
دروس اصلی که دانشجوی رشته مهندسی فضای سبز می بایست بگذراند شامل آبیاری عمومی، درختان و درختچه های زینتی، رسم فنی، چمن کاری، طراحی و نقشه برداری، اصول باغبانی، خاک شناسی عمومی، گل کاری، گیاهان آپارتمانی، حاصل خیزی خاک ها و کود ها، انسان و محیط زیست، عکس های هوایی، هوا و اقلیم شناسی می شود.
همچنین دروس بیان تصویری، اصول طراحی، تاریخ معماری و مهندسی فضای سبز، مصالح و روش های ساختمانی، طراحی سیستم های آبیاری، کاربرد کامپیوتر در فضای سبز، طراحی کاشت گیاهان زینتی، طراحی فضا های شهری، سازه ها در فضای سبز، طراحی محوطه های ویژه، مدیریت فضای سبز، کار آموزی، جلسه بحث، پروژه جز دروس اختصاصی هستند که دانشجویان آن می بایست در طول دوران تحصیلی آن ها را با نمره مناسب بگذرانند.
دانش آموختگان رشته طراحی فضای سبز پس از پایان تحصیلات در چه جاهایی می توانند مشغول بکار شوند؟
امروزه با توجه به شرایط زیست محیطی و گسترش شهرنشینی این رشته ی روح نواز یکی از پر کاربرد ترین حرفه ها در زندگی شهری می باشد.
در شرایط فعلی تقریبا تمام شهرها به ویژه شهرهای بزرگ به فضای سبز و بهبود شرایط محیط زیست نیاز دارند به همین دلیل سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری ها یکی از مراکز اصلی جذب فارق التحصیلان این رشته می باشد. همچنین فارق التحصیلان این رشته تحصیلی می توانند به عنوان طراح، مدیر، ناظر و مجری فضای سبز در موسسات دولتی، خصوصی مشغول بکار شوند.
در فضای شهری فعلی خیلی از محوطه های اداری و مسکونی برای زیباسازی نیاز به طراحی و محوطه سازی برای کاشت درختان، گل ها و گیاهان دارند تا بتوانند از نظر آراستگی ظاهری کیفیت دیداری مجموعه خود را ارتقاء دهند.
گل ها، گیاهان و درختان تزئینی از تنوع بالایی برخوردار هستند که در یک طراحی زیبا و با کیفیت یک طراح مهار می تواند آن ها را به هماهنگی و هژمونی مناسب برساند. رشته مهندسی فضای سبز می تواند یک فرصت مناسب برای کسانی باشد که علاقمند به فعالیت در حوزه محیط زیست هستند.
رشته مهندسی فضای سبز چیست و چه اهدافی را دنبال می کند؟
رشته مهندسی فضای سبز از رشته های زیر مجموعه علوم تجربی است که ترکیبی از مهندسی باغبانی، عمران، معماری و مهندسی شهر سازی را شامل می شود.
از اهداف رشته مهندسی یا طراحی فضای سبز می توان به مواردی مثل حفظ پوشش گیاهی و محیط طبیعی در زندگی شهری، ایجاد تنوع زیستی بهتر، کاهش آلودگی هوا، تغییرات اقلیمی و صوتی، کاهش اثرات گرم شدن زمین، افزایش کیفیت هوا و محیط طبیعی در کلان شهرها اشاره کرد.
سخن پایانی
رشته مهندسی فضای سبز از رشته های روبه رشد دانشگاهی است که از زیر مجموعه های رشته علوم تجربی محسوب می شود. امروزه با گسترش فضای شهری و کوچک شدن فضای زندگی ایجاد فضاهای سبز و محوطه سازی برای ایجاد یک چنین فضاهایی به اولویت های اول زندگی شهری تبدیل شده است.
افزایش روز افزون خودرو ها و صنایع آلاینده شهری باعث بالا رفتن سطح آلاینده ها در هوا و محیط شهری شده است که می تواند باعث به خطر افتادن زندگی موجوداتی روی زمین شود. امروز در مناطق مختلف جهان بخصوص شهرهای بزرگ سعی می شود تا با استفاده از روش های مختلف سطح آلودگی هوا کاهش پیدا کند.
متخصصان و کارشناسان معتقدند علاوه بر کاهش خودرو ها و صنایع آلاینده بهترین روش برای افزایش کیفیت هوای پاک کاشت درختان، گل ها و گیاهان می باشد که می توانند هوای آلوده را تصفیه و کیفیت آن را افزایش دهند. رشته مهندسی فضای سبز یکی از روش هایی است که می تواند دانش آموختگان و نیروهای لازم برای ایجاد طرح های فضای سبز در حوزه های شهری را آموزش دهد.
پیکربندی فضای سبز می تواند نقش مهمی در تازگی و طراوت فضای شهری داشته باشد. البته باید توجه کرد که طراحی محوطه سبز فقط محدود به کاشت درختان، گل ها و گیاهان در پارک ها و بوستان های فضای شهری نمی شود بلکه این فضا ها باید از چنان طراحی ظاهری برخوردار باشند که از نظر آراستگی ظاهری و جلوه دیداری وضعیت آن ها در حد نرمال و رو به بالا باشد. در زندگی شهری زیبایی ظاهری فضاهای سبز می تواند نقش مهمی در طراحی اولیه این فضا ها داشته باشد.