گياه شمشاد، .spp Euonymusدرختچه‌اي هميشه سبز است كه به صورت پرچين به عنوان يك گياه زينتي غالب در فضاي سبز كاشته می‌شود. این گیاه در اكثر مناطق ايران توسط پرورش دهندگان گل و گياهان زينتي به صورت گلداني تولید شده و به فروش مي‌رسد.
شپشک سپردار شمشاد Unaspis یکی از آفات این گیاه به حساب می‌آید که در مناطق مختلف و در 13 گونه از آن مشاهده شده است. در ادامه بیشتر با این حشره و چگونگی حمله آن به گیاه شمشاد را با هم بررسی خواهیم کرد.
شپشک سپردار چیست؟
گیاهان مختلف چه از نوع بوته‌ای و چه درختی، آفات مخصوص خود را دارند که باعث آسیب به ساختار گیاه یا کیفیت ظاهر و میوه آن می‌شود.
شپشک سپردار جزو آفات مربوط به گیاه شمشاد به حساب می‌آید. این حشره در ابتدا به بافت گیاه حمله می‌برد و با استفاده از شیره نباتی گیاه، لکه‌های زرد رنگی را بر روی سطح برگ‌ها ایجاد می‌کند.
چگونه گیاه توسط این آفت آسیب می‌بیند؟
گیاه شمشاد جزو گیاهانی است که در طراحی و اجرای فضای سبز بسیار حائز اهمیت است و کاربرد زیادی دارد و همچنین زیبای محیط را دو چندان می کند اما از طرفی خطراتی هم متحمل این گیاه است مانند آفت شپشک سپردار. وقتی گیاه در معرض آلودگی شدید این آفت قرار بگیرد، همه قسمت‌هاي هوايي آن توسط اين حشره پوشانده می‌شود.
در اين حالت گیاه دچار پيري، ريزش برگ، مرگ شاخه و در نهايت از بین رفتن کامل مي‌شود. این حشره معمولا به گياه شمشاد در محیط گلخانه‌ها و فضاي باز حمله مي‌كند و در صورت ایجاد آلودگي حاد در آن، زيبايي گیاه به شدت تحت تأثير قرار می‌گیرد.
سم شپشک سپردار شمشاد و مقدار دوز آن
حملات حشره سپردار روي گياهان از نظر اقتصادي اهميت بسیار زیادی دارد، به همین دلیل انتخاب روش مناسب برای کنترل آفت قبل از ايجاد خسارت‌های جبران ناپذير در زيبايي آن اهمیت بسیار زیادی دارد.
کارشناسان کشاورزی و باغبانی توصیه می‌کنند از روغن‌ها، حشره کش‌ها و صابون‌های حاوی ترکیبات حشره کش برای کنترل سپردارها استفاده کنید.
یکی از رایج‌ترین ترکیبات حشره کش‌ها، نوع فسفره آن است که به منظور کنترل آفات مختلف از جمله سپردارها و شپشک‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اما توجه داشته باشید که قبل از استفاده از این افت کش ها حتما یک مشاوره گیاه پزشکی با یک گیاه پزشک داشته باشید.
این نوع از حشره کش‌ها در حالت امولسیون به صورت ترکیبی با روغن برای کنترل آفت‌های سپردار کاربرد دارند.
رایج‌ترین راه‌های مبارزه با آفت سپردار شمشاد در سال‌های اخیر چیست؟
یکی از اقدامات موثر در مبارزه و کنترل آفت شپشک سپردار، توسط مرکز تحقیقات مهندسی جهاد کشاورزی استان آذربایجان شرقی انجام شده است.
در این روش کارشناسان با استفاده از دستگاه سمپاش اتومایزر پس از کالیبراسیون یک پوشش یکنواختی را در روی سطح رویی و زیرین برگ ایجاد کردند.
این نوع محلول پاشی به اندازه مساوی سه لیتر در هر تیمار در فصل بهار و در دهه اول خرداد ماه و مصادف با مراحل سنین اولیه پورگی شپشک سپردار انجام شد.
در بازه‌های زمانی یک روز قبل، 3، 7، 14 و 21 روز پس از محلول پاشی نمونه برداري انجام شد. این کار با توجه به نحوه قرار گرفتن سپردارهای نر و ماده در مكان‌هاي متفاوت بر روي گياه صورت گرفت.
چرا که حشرات نر معمولا بيشتر در پشت برگ‌ها و نوع ماده آن‌ها بيشتر بر روي شاخه‌ها قرار می‌گیرند. به همین دلیل کارشناسان هم از شاخه و هم از برگ‌ها نمونه‌برداري خود را انجام دادند.
به همین منظور آن‌ها يک شاخه 10 سانتي متري از ساقه را جدا کردند و تعداد حشرات زنده بر روي 2 سانتي متر از سطح روی آن را با 2 سانتيمتر مربع از سطح زیری دو برگ آن را شمارش کردند.
از هر تيمار 6 شاخه هم قطر را به طور تصادفي انتخاب کردند براي شمارش حشرات زنده موجود در زير دستگاه بینوکولر اول پوشش بدن هر یک از حشره‌ها برداشته شد.
سپس در صورت مشاهده بدن تازه زير سپر، نمونه‌های زنده آن‌ها مشخص شدند. نمونه‌های مرده، زير سپر، خشک و به رنگ قهوه‌اي تيره در آمدند. سپس کارشناسان ميانگين داده‌هاي خام را با استفاده از فرمول هندرسون- تيلتون به میزان درصد تلفات تبديل کردند.
همچنین به منظور نرمال کردن واریانس داده‌ها، از فرمول تبديل قوس سينوسي استفاده کردند. تجزيه واريانس و مقايسه ميانگين‌ها در داده‌ها، با آزمون توكي با میزان احتمال 5 درصد و با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شد.
جمع‌بندی
شمشاد یکی از پرطرفدارترین گیاهان است که به خاطر همیشه سبز بودنش، طرفداران زیادی دارد. این گیاه مانند سایر گیاهان دیگر برگ‌دار و میوه‌دار، ممکن است به آفت مبتلا شود.
یکی از رایح‌ترین آفات گیاه شمشاد، شپشک سپردار است که آثار مخرب بسیار زیادی در ساختار گیاه به وجود می‌آورد. نکته مهمی که در این جا مطرح می‌شود، روش یا روش‌های مبارزه و از بین بردن این آفت است.
در این مقاله رایج‌ترین روش‌های مبارزه با این نوع از آفات گیاهی صحبت کردیم.
همچنین یکی از جدیدترین روش‌های از بین بردن این آفت را برای شما بیان کردیم. امیدواریم این مقاله اطلاعات کافی برای حفظ گیاه شمشاد از این آفت را داده باشد، اما در صورتی که در این مورد سوالی داشتید حتما با ما تماس بگیرید.
تیم مشاوران آیسان خلیلی در مجموعه آماده پاسخگویی به سوالات شما برای مبارزه با انواع آفات گیاهان خواهند بود.